Zobacz, jak powstawał Krzyż Paschalny w Świątyni Opatrzności Bożej
– Mamy niezwykły krzyż – opowiada ks. Tadeusz Aleksandrowicz, kustosz powstającego w Wilanowie Sanktuarium Opatrzności Bożej – mówimy o nim, że jest Krzyżem Paschalnym. Dlaczego? Bo to krzyż, który przypomina nam o tym, śmierć Jezusa na krzyżu nie jest celem. Jest nim przejście do Zmartwychwstania. Chcemy, aby w naszej Świątyni to przejście ze śmierci do życia, do życia z Panem Bogiem było nieustannie widoczne.
Obejrzyj film o tym, jak w Świątyni Opatrzności Bożej powstawał Krzyż Paschalny w nowej odsłonie
– Zapoczątkował pomysł ks. prof. dr hab. Michał Janocha – mówi Hanna Dąbrowska-Certa, artystka i ikonografka, twórczyni pierwowzoru dwustronnego Krzyża Paschalnego. – Pomysł, by pokazać po dwóch stronach postać Chrystusa jest w pewien sposób unikatowy. Nawiązuje do tradycji obecnej na terenie Polski tylko na Łemkowszczyźnie.
Krzyż wykonany został na gruncie klejowo-kredowym. Pod ten grunt nakłada się tkaninę. Ma ona funkcje podtrzymujące i zabezpieczająca grunt przed pracą drewna. Ale jest to także nawiązanie do symboliki całunu i chusty Weroniki.
Zastosowanie mają tu organiczne pigmenty: spoiwo wykonane na bazie żółtka i wina. Są to proste materiały niosące w sobie także akcent symboliczny.
– Kluczem do tego Krzyża jest Ewangelia św. Jana – tłumaczy Hanna Dąbrowska-Certa. – Chrystus objawia Ojca i Ojciec ukazuje Syna. Relacja między Nimi jest podkreślana na obydwu stronach Krzyża.
– Ten Krzyż jest do odczytania – podkreśla artystka. – Niektórzy pytali mnie, czy jest tu zawarta Trójca Święta. Bo mamy Chrystusa. Ręka Boga jest obecnością Ojca. A Duch Święty? Duch Święty to jest światło. Złote promienie, czerwień symbolizują Jego ogień. Duch Święty tak naprawdę jest istotą malarstwa.
– Gdy w 2016 roku otwieraliśmy Świątynię Opatrzności Bożej dla służby Bożej – wspomina ks. Tadeusz Aleksandrowicz – chcieliśmy, by Krzyż Paschalny z Panteonu, z dołu, zaistniał także i w górnej Świątyni. Zrobiliśmy zwykłą kopię, taką jaką mogliśmy wtedy zrobić. Na tamte czasy. A dzisiaj chcemy, żeby on był o wiele piękniejszy. Już nie tylko fotokopia, ale żeby to było dzieło artysty, który będzie chciał nam przekazać wielką ideę tego Krzyża. Ideę, która prowadzi nas do tego, byśmy zawsze chcieli iść w kierunku życia. Życia przez Paschę do życia w Zmartwychwstaniu.
Hanna Dąbrowska-Certa: – Nigdy to nie jest dzieło jednej osoby, jednego człowieka. Bo wtedy bardziej przedstawiamy siebie. A tu chodzi o to, żeby to dzieło było dla wspólnoty. Konkretnej. By tu żyło i dawało dobre owoce wśród ludzi.
Krzyż Paschalny w nowej odsłonie, górujący obecnie nad ołtarzem w rodzącym się w Wilanowie Sanktuarium Opatrzności Bożej, powstał w pracowni Pawła Sadleja, znanego konserwatora zabytków.
– Naszą pracę można porównać do ćwiczenia muzyki – tłumaczy Piotr Sadlej. – Bo mamy partyturę. W postaci projektów i wykonanego dzieła, które musimy powtórzyć w większej skali. Musimy „zagrać” projekt plastyka, który wykonał pierwowzór. Ten Krzyż jest partyturą dla nas i dla zwiedzających. A jego sens i znaczenie nie polega na tym, że jest piękny. On jest stworzony w języku sztuki.
– Zadanie, przed którym stanęliśmy, jest pociągające i trudne – wyjaśnia Piotr Sadlej. – Sam fakt przedstawienia pewnego typu ukrzyżowania ma tu znaczenie pierwszorzędne. Bez Opatrzności ten krzyż nie świeci. To jest dopełnienie i kontekst całego krzyża. Opatrzność nadaje mu sens. I odwrotnie: krzyż nadaje sens Opatrzności. Nie wolno tego rozdzielać.
– Zawód konserwatora jest połączeniem rzemiosła ze sztuką i nauką – mówi Anna Wąsek, konserwatorka zabytków, pracująca przy projekcie Krzyża Paschalnego. – Najważniejszym aspektem pracy malarskiej przy tym projekcie jest dobór odpowiednich kolorów i złocenia. Do złocenia używamy prawdziwego złota i współczesnych metod malarskich.
– Najciekawsze w tym projekcie jest zdecydowanie to, że możemy z innego punktu widzenia i w trochę inny sposób opowiedzieć o sztuce dawnej – dodaje Joanna Krakowian, konserwatorka zabytków w pracowni Piotra Sadleja.
– A za wielki przywilej naszego zawodu i zadania, które wykonujemy, poczytuję sobie to, że nasza praca ma wpływ na uczucia religijne innych osób. I to nie dotyczy tylko osób, z którymi żyjemy współcześnie, ale pokoleń, które przyjdą po nas – podsumowuje Joanna Krakowian.
Krzyż Paschalny stał się najważniejszym symbolem Świątyni Opatrzności Bożej. Wyjątkowy, dwustronny, zaprojektowany i wykonany przez artystkę, Hannę Certę-Dąbrowską w 2011 r. jako krzyż ołtarzowy do Panteonu Wielkich Polaków.
Tuż przed otwarciem Świątyni w 2016 r. powiększona reprodukcja krzyża została zawieszona nad ołtarzem głównym. Wierną kopię w powiększonej skali przygotowali Górale.
Kolejna kopia Krzyża Paschalnego powstała jako dwustronny krzyż procesyjny, by prowadzić pielgrzymki z placu Marszałka Józefa Piłsudskiego do Świątyni Opatrzności Bożej podczas corocznego Święta Dziękczynienia.
Krzyż Paschalny w nowej odsłonie, górujący obecnie nad ołtarzem w rodzącym się w Wilanowie Sanktuarium Opatrzności Bożej, powstał w pracowni Pawła Sadleja, znanego konserwatora zabytków. Teraz wierna miniatura Krzyża Paschalnego może zagościć w Państwa domu.
Zamów Krzyż Paschalny w naszym sklepie