Odpusty jubileuszowe – łaska, którą warto odkryć już dziś
Rok Święty 2025 jest czasem szczególnej łaski, w którym wierni mogą doświadczyć obfitości Bożego miłosierdzia poprzez możliwość uzyskania odpustów jubileuszowych. Kościół w swojej trosce o zbawienie wiernych przypomina o darze odpustu, który jest wyrazem Bożej miłości i przebaczenia.
Odpust w nauce Kościoła
Katechizm Kościoła Katolickiego uczy, że odpust jest darowaniem przez Boga kar doczesnych za grzechy, które zostały już odpuszczone w sakramencie pokuty. Może uzyskać go chrześcijanin, który jest odpowiednio usposobiony i pod pewnymi, określonymi warunkami. Kościół jako szafarz owoców odkupienia rozdaje i prawomocnie przydziela zadośćuczynienie ze skarbca zasług Chrystusa i świętych. Odpust zupełny każdy wierny może ofiarować za siebie lub za dusze w czyśćcu cierpiące, przynosząc im ulgę i nadzieję na wieczne zjednoczenie z Bogiem (por. KKK 1471).
Nie można zrozumieć odpustów bez zrozumienia tego, jakie konsekwencje pociągają za sobą wszystkie grzechy.
Grzech ciężki pozbawia nas komunii z Bogiem, a przez to zamyka nam dostęp do życia wiecznego, którego pozbawienie nazywa się karą wieczną za grzech. Każdy grzech, nawet powszedni, powoduje ponadto nieuporządkowane przywiązanie do stworzeń, które wymaga oczyszczenia, albo na ziemi, albo po śmierci, w stanie nazywanym czyśćcem. Takie oczyszczenie uwalnia od tego, co nazywamy karą doczesną za grzech. Obydwie kary nie mogą być traktowane jako rodzaj zemsty, którą Bóg stosuje od zewnątrz, ponieważ wypływają one jakby z samej natury grzechu (KKK1472).
W sakramencie spowiedzi przebaczany jest grzech i przywracana jest komunia z Bogiem, a tym samym odpuszczana jest wieczna kara za grzech. Pozostają jednak kary doczesne. Odpusty są darem, który Kościół wydobywa ze skarbca zasług Chrystusa, Najświętszej Maryi Panny i świętych, aby człowiek mógł otrzymać od Ojca miłosierdzia darowanie kar doczesnych, jakie należą się za grzechy.
O skarbcu Kościoła i konieczności troski o zbawienie swoje i innych napisał Jan Paweł II w bulli ogłaszającej Wielki Jubileusz Roku 2000:
Wszystko pochodzi od Chrystusa, ponieważ jednak należymy do Niego, również to, co jest nasze, staje się Jego własnością i zyskuje uzdrawiającą moc. To właśnie mamy na myśli, gdy mówimy o «skarbcu Kościoła», który zawiera dobre czyny świętych. Modlić się o uzyskanie odpustu znaczy włączyć się w tę duchową komunię, a tym samym otworzyć się całkowicie na innych. Także bowiem w sferze duchowej nikt nie żyje tylko dla siebie. Chwalebna troska o zbawienie własnej duszy zostaje oczyszczona z bojaźni i egoizmu dopiero wówczas, gdy staje się również troską o zbawienie innych.
Powinniśmy nader wysoko cenić odpusty, gdyż za ich pomocą czynimy zadość sprawiedliwości Bożej, a także łatwiej i szybciej osiągamy niebo¹.
Warunki uzyskania odpustu jubileuszowego
Praktyka odpustów i ich powiązanie z różnymi warunkami ma dwojaki cel: odpuszczenie kar doczesnych oraz pobudzenie do czynów pobożności, pokuty i miłości.
Kościół udziela odpustów, aby wspomóc naszą niezdolność do odpokutowania wszystkich kar doczesnych w tym świecie:
Darowanie kary otrzymuje się za pośrednictwem Kościoła, który mocą udzielonej mu przez Chrystusa władzy związywania i rozwiązywania działa na rzecz chrześcijanina i otwiera mu skarbiec zasług Chrystusa i świętych, by otrzymać od Ojca miłosierdzia darowanie kar doczesnych, jakie należą się za grzechy. W ten sposób Kościół chce nie tylko przyjść z pomocą chrześcijaninowi, lecz także pobudzić go do czynów pobożności, pokuty i miłości (KKK 1478).
Aby uzyskać odpust jubileuszowy w Roku Świętym 2025, należy spełnić kilka warunków.
1. Odbyć pielgrzymkę do kościoła jubileuszowego, np. Świątyni Opatrzności Bożej i wziąć udział we: Mszy Świętej lub nabożeństwie Słowa Bożego, Liturgii Godzin, Drodze Krzyżowej, Różańcu, recytacji hymnu Akatystu czy nabożeństwie pokutnym zakończonym indywidualną spowiedzią.
Kościołami jubileuszowymi są przede wszystkim cztery Papieskie Bazyliki Większe w Rzymie: Bazylika św. Piotra na Watykanie, Bazylika Najświętszego Zbawiciela na Lateranie, Bazylika Matki Bożej Większej oraz Bazylika św. Pawła za Murami. Poza Rzymem miejscami jubileuszowymi są katedry oraz miejsca wyznaczone przez lokalnych biskupów. Arcybiskup Adrian Galbas SAC w swoim dekrecie ustanawiającym kościoły jubileuszowe w Archidiecezji Warszawskiej wyznaczył jednym z nich Świątynię Opatrzności Bożej.
2. Być w stanie łaski uświęcającej i wykluczyć wszelkie przywiązanie do grzechu, nawet powszedniego.
Kolejnymi warunkami uzyskania odpustu jest stan łaski uświęcającej. Jego brak wymaga przystąpienia do sakramentu pokuty, który oczyszcza serce z grzechów i umacnia jedność z Chrystusem. W Świątyni Opatrzności Bożej jest wiele możliwości przystąpienia do sakramentu pokuty i pojednania:
- W niedziele i uroczystości spowiedź odbywa się 15 minut przed oraz na początku każdej Mszy Świętej.
- W dni powszednie spowiedź jest możliwa po Mszy św. o godz. 7.00 (na prośbę), 15 minut przed Mszą św. o godz. 12.00 oraz 30 minut przed Mszą św. o godz. 18.00.
- W pierwsze piątki miesiąca spowiednicy są do dyspozycji podczas Mszy św. o godz. 7.00, 12.00 i od godz. 17.30 do 20.00.
- W czwartki w godz. 15.00–17.00 spowiedź odbywa się w języku polskim, angielskim, hiszpańskim i włoskim.
Istnieje również możliwość rozmowy duchowej po wcześniejszym zgłoszeniu na adres: rozmowaduchowa@centrumopatrznosci.pl.
3. Przyjąć Komunię Świętą.
Dla uzyskania odpustu jubileuszowego konieczne jest również przyjęcie Komunii Świętej. Porządek Mszy Świętych w Świątyni Opatrzności Bożej:
- Niedziela: 8.00, 9.00, 10.30, 12.00, 18.00 i 19.30
- Od poniedziałku do soboty: 7.00 (w Adwencie roraty o 6.30), 12.00, 18.00 i dodatkowo w piątki o 20.00 (od września do czerwca)
Zapraszamy także do składania intencji i udziału w Mszach Świętych wieczystych za wstawiennictwem św. Jana Pawła II, które odprawiane są w każdy wtorek o godzinie 18.00.
We wspomnienia świętych i błogosławionych, których relikwie są w Świątyni, odprawiane są Msze św. zbiorowe za ich wstawiennictwem w intencjach do nas nadesłanych.
4. Odmówić modlitwę w intencjach Ojca Świętego.
Ostatnim warunkiem uzyskania odpustu jest modlitwa w intencjach Ojca Świętego, co podkreśla jedność z całym Kościołem. Modlitwa ta może obejmować „Wyznanie wiary”, modlitwę „Ojcze nasz”, „Zdrowaś Maryjo” czy inne akty pobożności.
Odpust można ofiarować za siebie lub za zmarłych – dwukrotnie każdego dnia, z tym że drugi dotyczy tylko dusz czyśćcowych i musi być połączony z uczestnictwem w pełni we Mszy Świętej (należy przystąpić drugi raz tego samego dnia do Komunii Świętej).
Możliwość uzyskania odpustu dla osób chorych i starszych
Kościół, rozumiejąc ograniczenia wiernych, daje możliwość uzyskania odpustu na tych samych warunkach także tym, którzy z powodu choroby, podeszłego wieku lub innych poważnych przeszkód nie mogą odbyć pielgrzymki do kościołów jubileuszowych. Mogą oni uzyskać odpust poprzez duchowe zjednoczenie z celebracjami jubileuszowymi i ofiarowanie swoich cierpień oraz modlitw w tych samych intencjach. W ten sposób wszyscy wierni, bez względu na okoliczności życiowe, mogą uczestniczyć w łasce Roku Świętego.
Pomoc dla dusz w czyśćcu cierpiących
Wyjątkowym aspektem odpustu jest możliwość ofiarowania go za dusze w czyśćcu cierpiące. To działanie, które ukazuje głęboką wiarę w komunię świętych – jedność Kościoła na ziemi, w niebie i w czyśćcu. Dusze, które oczyszczają się w czyśćcu, nie mogą już same sobie pomóc, dlatego nasze modlitwy, ofiary i uzyskane odpusty stają się dla nich źródłem nadziei i ulgi. Wyobraźmy sobie, że każdy dzień roku to szansa na uwolnienie jednej duszy z czyśćca – 365 dni to 365 dusz, którym możemy pomóc. Ten obraz uświadamia, jak wielkie znaczenie ma nasza duchowa troska o bliźnich.
Uczynki miłosierdzia w Roku Świętym
W Roku Jubileuszowym papież szczególnie zachęca do praktykowania uczynków miłosierdzia wobec duszy i ciała. To właśnie w dziełach miłości wyraża się nasze podobieństwo do Chrystusa, który pochyla się nad każdym człowiekiem z troską i współczuciem. Nawet najmniejsze gesty dobra, takie jak wsparcie potrzebujących, odwiedziny chorych, modlitwa za zmarłych czy przebaczenie uraz, stają się drogą do doświadczenia łaski Bożej.
W szczególny właśnie sposób «w Roku Jubileuszowym będziemy wezwani do bycia namacalnymi znakami nadziei dla wielu braci i sióstr żyjących w trudnych warunkach» (Spes non confundit, 10): Odpust jest zatem również przypisany do dzieł miłosierdzia i pokuty, które świadczą o podjętym nawróceniu. (Dekret o uzyskaniu odpustu podczas Zwyczajnego Jubileuszu Roku 2025 ogłoszonego przez Jego Świętobliwość Papieża Franciszka).
Odpust można więc też uzyskać służąc potrzebującym, poświęcając im swój czas – „pielgrzymując niejako do obecnego w nich Chrystusa (Mt 25,34-36)” i wypełniając zwykłe warunki duchowe, sakramentalne i modlitewne.
Pielgrzymka jako znak zawierzenia Bogu
Rok Święty to również czas pielgrzymek, które są symbolem naszej duchowej wędrówki ku wiecznemu życiu. Każda pielgrzymka jest znakiem zaufania Bogu i gotowości, by odpowiedzieć na Jego zaproszenie do spotkania. W czasie pielgrzymowania do miejsc jubileuszowych mamy okazję nie tylko pogłębić naszą wiarę, ale też doświadczyć wspólnoty Kościoła, który jednoczy się w modlitwie i uwielbieniu Boga. Pielgrzymując do Świątyni Opatrzności Bożej możemy w szczególny sposób wyrazić naszą wdzięczność za Jego miłującą opiekę nad nami, a także zawierzyć siebie i swoich bliskich Opatrzności Bożej.
Zaproszenie do skorzystania z łaski odpustu
Zachęcamy wszystkich wiernych, by w Roku Świętym 2025 skorzystali z łaski odpustu jubileuszowego, odnawiając swoją relację z Bogiem i umacniając więź z bliźnimi. Niech ten czas stanie się momentem duchowej odnowy, otwartości na Boże miłosierdzie i troski o tych, którzy potrzebują naszego wsparcia – zarówno wśród żyjących, jak i tych, którzy oczekują naszej pomocy w czyśćcu. Rok Jubileuszowy to wyjątkowa okazja, by w duchu miłości i jedności z całym Kościołem wkroczyć na drogę świętości i zbliżyć się do Boga.
¹ Katechizm Katolicki św. Piusa X, Wydawnictwo Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2020, s. 174, Część IV, Sakramenty święte, pkt. 133.