„Pokój mój daję wam” – 13. dzień skupienia w Sanktuarium Opatrzności Bożej

„Pokój to obecność Boga i Jego miłujące spojrzenie, czyli Opatrzność”. Ta myśl towarzyszyła uczestnikom 13. dnia skupienia, który odbył się 22 kwietnia 2023 roku w Sanktuarium Opatrzności Bożej. Konferencję wygłosił o. Damian Sochacki OCD. 

Kwietniowy dzień skupienia rozpoczął się tradycyjnie Adoracją Najświętszego Sakramentu i modlitwą różańcową, którą poprowadził kustosz Sanktuarium Opatrzności Bożej ks. Tadeusz Aleksandrowicz. W tym czasie można było skorzystać także z sakramentu pokuty i pojednania.

Punktualnie o godz. 11.00 powitaliśmy o. Damiana Sochackiego OCD, karmelitę bosego, który przybył z Krakowa, by po raz pierwszy nawiedzić Świątynię Opatrzności Bożej. Tytuł konferencji, którą wygłosił dla licznego grona słuchaczy zgromadzonych w wilanowskim Sanktuarium i korzystających z łączy internetowych, brzmiał: »Zaufanie Opatrzności Bożej źródłem pokoju i szczęścia. „Pokój zostawiam wam, pokój mój daję wam. Nie tak jak daje świat, Ja wam daję” (J 14,27)«.

Pax Romana

Duchowny w swojej refleksji poświęcił sporo uwagi ważnemu kontekstowi historycznemu, w jakim zostały wypowiedziane słowa Jezusa, zapisane w Ewangelii Janowej. – Być może te słowa są nam doskonale znane – mówił o. Damian – ale za nimi stoi coś więcej: kontekst życia, świat, w którym żył Jezus, a zwłaszcza propaganda pokoju rzymskiego okupanta.

– Żeby uświadomić sobie, dlaczego Jezus odcina się od tej propagandy pokoju szerzonej wówczas przez Rzym, a zwłaszcza przez największego propagandystę tamtych czasów – Wergiliusza, musimy zadać sobie pytanie, czym był ten pokój rzymski, Pax Romana, Pax Augusta. Przywołany zostaje w tym miejscu cytat z Tacyta o Rzymianach, którzy „grabić, mordować i porywać nazywają fałszywym mianem panowania, a skoro uczynią pustynię – pokojem”. Panowanie cesarza Augusta kończy wprawdzie okres krwawych podbojów i wojen domowych, ale pokój ten miał dla podbitych narodów, jak podkreślił kaznodzieja, wielką cenę: była nią wolność.

Uzasadnieniem do panowania Rzymu nad całym światem stała się epopeja narodowa, stworzona przez Wergiliusza. „Eneida” była hołdem dla boskiej dynastii julijskiej, na czele z dobroczyńcą, panem i mecenasem, Augustem. Głowa państwa rzymskiego – cesarz zostaje nazwany w tej opowieści bogiem.

Ojciec Damian przypomniał, że z ideą Pax Romana kojarzona była również Providentia – uosobienie bogini w systemie rzymskim i greckim. Opatrzność rozumiana tu była podwójnie: najpierw jako opieka cesarza, który od czasów Augusta był czczony jako bóg i potem zaś jako opieka Augusta posłanego jako zbawiciel, który głosi wszystkim dobrą nowinę nad obywatelami Rzymu.

– Zrozumienie tego kontekstu uświadamia nam, jak czuli się mieszkańcy Palestyny w I w.n.e., gdy po ulicach Jerozolimy czy Galilei wędrował Jezus, nazywany przez nich Zbawicielem, głoszącym Dobrą Nowinę. Jego zachowanie tak bardzo kontrastowało z tym, o czym słyszeli z ust rzymskiego okupanta – mówił o. Damian. – Jezus był blisko ludzi, podchodził, dotykał, uzdrawiał. 

Pokój w Starym Testamencie

Duchowny nakreślił także szeroki kontekst biblijny pojęcia „pokój”,  obecnego w wielu księgach Starego i Nowego Testamentu. Pokój – shalom – w Starym Testamencie to dobrobyt, czas bez wojny, poczucie bezpieczeństwa, ale nade wszystko poczucie obecności Boga, który jest gwarantem pokoju. 

–  Nie bez powodu – tłumaczył duchowny – właśnie w taki sposób Bóg przedstawia się Mojżeszowi: „JESTEM”. I to Jego imię, kiedy mówi w krzaku gorejącym do Mojżesza, jest rewolucyjne. Przecina wszelkie pogańskie, politeistyczne myślenie. Przedstawia się jako Jedyny, ten, który jest blisko mnie, blisko ciebie, blisko narodu, który chce prowadzić.

Kaznodzieja przywołał także przykłady łączenia pojęcia pokoju z Opatrznością w księgach mądrościowych i w psalmach, m.in. w psalmie 85 czy w psalmie 122, który zachęca do nieustannej modlitwy o pokój, nie tylko dla nas, ale także dla tych, którzy tego pokoju są pozbawieni. Siła tej modlitwy, prośby o pokój rozlewa się po całym świecie – podkreślał o. Damian. 

Pokój lekarstwem na lęk

Odwołując się do Ewangelii Janowych, o. Damian wskazał, że ewangelista tak układa mowy Jezusa, by pokazać, że źródłem prawdziwego pokoju jest wyłącznie obecność Boga, poprzez osobę Jezusa, gwarantowana przez Ducha Świętego.

– W mowie pożegnalnej Jezusa, podczas której nasze oczy są skierowane na chleb, Jezus mówi, na czym polega Jego prawdziwy pokój. Zapewnia, że zostanie wśród nas i będzie na tyle pokorny, że zmieści się w kawałku chleba – przypomniał duchowny.

–  Z ust samego Jezusa słyszymy, że pokój, który On ofiaruje już jako Zmartwychwstały, jest lekarstwem na lęk – podkreślał o. Damian. – Jezus zawsze wita swoich zalęknionych uczniów: „Pokój wam. Nie bójcie się”, dając im siłę, energię do tego, by ten pokój mogli nieść dalej. Bo pokój to obecność Boga i Jego kochające spojrzenie, czyli Opatrzność.

Jego serce dźwigało pokój na całym świecie

Rozpoczynając swoją refleksję o pokoju i o Opatrzności, o. Damian przypomniał słowa młodego poety, który debiutował w 1946 roku właśnie na łamach „Głosu Karmelu”. Tym twórcą był Karol Wojtyła, a cytowanym utworem – „Pieśń o Bogu ukrytym”. Cytując ponownie fragment tego młodzieńczego poematu przyszłego papieża, o. Damian Sochacki powiedział: – Jestem osobiście przekonany, że jego [św. Jana Pawła II – przyp. red.] serce również dźwigało pokój na całym świecie. Tak przeżywana relacja do Boga musi wydać owoce. Owoce, za które tak wielu podziękuje mu dopiero po drugiej stronie, kiedy staniemy przed Stworzycielem i zobaczymy, kto mnie dźwigał, kto się za mnie modlił, kto był bardzo blisko, chociaż tylko sercem, kto za mnie cierpiał, kto mnie po prostu kochał.

Eucharystia otacza serce pokojem

– Niech ta refleksja o pokoju i o Opatrzności zaprowadzi nas do Eucharystii – mówił na zakończenie konferencji o. Damian. – Niech nas zaprowadzi do tego stołu, przy którym posłuchamy słów Jezusa, spotkamy Go w naszych sercach, będziemy wzywać Ducha Świętego, żeby przypomniał nam Jego nauczanie, a potem wraz z kapłanami będziemy prosić, żeby Jezus stanął tu między nami. By został z nami, poszedł do naszych domów i otoczył nasze serca pokojem.

Kaznodzieja wskazał także, że przed każdym z nas stoi bardzo konkretne zadanie, by właśnie stąd, z Wotum Narodu – daru, obietnicy i ślubowania – zanieść Boga do tych, którzy Go nie znają.

Eucharystia za dar życia

Dziękczynną Mszę Świętą za dar życia poprowadził ks. Tadeusz Aleksandrowicz. W homilii wygłoszonej przez o. Damiana Sochackiego OCD, została przywołana postać jego współbrata, św. Rafała Kalinowskiego, którego relikwie wprowadzono do Sanktuarium Opatrzności Bożej 11 listopada 2022 roku. Karmelita mówił m.in. o związku Świętego z duchowością św. Teresy z Lisieux.

W darach ołtarza został zaniesiony kosz z intencjami, które napłynęły do Centrum Opatrzności Bożej od licznego grona Darczyńców. Eucharystii towarzyszył muzycznie Zespół Wokalno-Instrumentalny Canticum Gratiorum przy Sanktuarium Opatrzności Bożej pod dyrekcją Jacka Jackowskiego.

Po zakończonej Eucharystii przyszedł czas na poświęcenie dewocjonaliów. Wielu Darczyńców przyjęło także zachętę do podzielenia się swoim świadectwem wiary przed kamerą. Nagrania tych świadectw zostaną opublikowane w serwisie internetowym: dziekuje.pl. Dzień skupienia zakończyło spotkanie z ojcem Damianem w białym namiocie.